Als zzp’er is de kans aanwezig dat men je bij een project betrekt en dat ze je vragen (of aanwijzen) om een projectteam te leiden. Dat kan een team zijn van twee IT’ers van de klant en twee IT’ers van de softwareleverancier, maar ook een van de drie dames die de catering van een huwelijksfeest organiseren of de voorman die zeven verschillende soorten bouwvakkers moet leiden bij een grote verbouwing. Je kunt het zo gek niet bedenken of er wordt wel een team samengesteld. De aanvoerder van een sportteam weet heel goed waar je dan aan begint. Het is een hele moeilijke en dikwijls ondankbare taak. Normaliter wordt zo’n tijdelijk team samengesteld uit een aantal professionals, zowel vanuit intern als van externe bedrijven:
We besteden hier in ‘t kort aandacht aan de positie en de taken van zo’n teamleider. Hij staat namelijk voor grote dilemma’s. De problemen waar hij voor komt te staan zijn zeer divers. Hij is namelijk de eerste onder gelijken. Naast zijn eigen werk, wat hij uiteraard goed moet doen (anders verliest hij het respect van het team), is hij hun leider die niet boven maar naast de anderen staat. Hij bezit nauwelijks macht waar hij op kan terugvallen. Hij zal zijn rol moeten verwerven als collega en als leider. Hij zal moeten stimuleren en motiveren, de doelen aangeven, bijsturen waar het niet goed gaat, het geheel verbinden en de communicatie onderling verzorgen. Dat alles door goed te luisteren.
Vergeet niet, een groep mensen is geen team. Het is een bij elkaar gezette groep die vaak heel andere belangen heeft dan de afgesproken doelen. Een heel zware rol. Je bent een leider die eigenlijk geen leider mag zijn en slechts macht heeft omdat de rest jou in die rol respecteert. Als je te overheersend bent, accepteren je collega’s je niet meer (je bent niet meer een van hen) en als je te soepel bent, niet durft op te treden en het fout loopt, loopt het project in het honderd. In het algemeen kun je zeggen dat de functie van teamleider neerkomt op schipperen tussen veel mogelijkheden. Denk goed na voor je eraan begint. Hierbij een aantal belangrijke tips :
- Zorg dat iedereen op de hoogte is van de gestelde doelen en de gebruikte methode.
- Verdeel de taken over het team zo dat het project voor iedereen een uitdaging blijft.
- Zorg dat iedereen gemotiveerd blijft om de gewenste doelen te bereiken en zijn plaats weet binnen het team
- Zorg dat iedereen zijn plaats binnen het team kent om zo een bijdrage te leveren
- Zorg dat iedereen dezelfde beroepsethiek en dezelfde professionele doelstellingen hebben
- Zorg dat alle teamleden bereid zijn om hun persoonlijke geschilpunten opzij te zetten in het belang van het project.
- Zorg voor regelmatige feedback over de geleverde prestaties of status.
- Laat teamleden hun talenten ontplooien in plaats van hun mogelijkheden beperken.
- Doe er alles aan om de sfeer in het team te bevorderen en te bewaken.
- Tracht zo weinig mogelijk van je bevoegdheden gebruik te maken.
- Stimuleer anderen zoveel mogelijk tot het nemen van initiatieven en beslissingen.
- Neem suggesties en inbreng serieus en wuif ze niet onmiddellijk weg.
- Neem het werk van teamleden niet over, ook al denk je het zelf beter te kunnen.
- Beperk je bij aanvragen om te sturen en geef daar beperkt gehoor aan.
- Zorg dat iedereen betrokken blijft bij het teamoverleg, sla niemand over.
- Blijf objectief bij alle problemen en tegenstellingen in het team.
- Houd rekening met zowel de belangen van privésituaties als van de projectdoelen.
- Zorg dat je met iedereen regelmatig contact onderhoudt (even bijpraten).