Om succesvol te ondernemen, is het belangrijk dat je een gunfactor bezit. Deze krijg je door vooral aardig tegen mensen te zijn. Aardig zijn duidt zich het meest door empathie te tonen. Maar wat is empathie eigenlijk? Empathie betekent zich in kunnen leven in of deelnemen aan de innerlijke wereld van de ander, teneinde de gevoelens en gedachten van die ander te kunnen begrijpen.
Hiertoe moeten we tijdelijk afstand nemen van onze eigen belevingswereld. We lenen als het ware de gevoelens van de ander en schuiven onze eigen gevoelens opzij, zodat deze ons niet meer afleiden of die van de ander blokkeren. Daarbij moeten we er voortdurend voor zorgen dat we onszelf blijven. Dat maakt echte empathie zo moeilijk. Empathie is niet hetzelfde als sympathie. Bij sympathie voelen we waardering of genegenheid voor de ander. Empathisch communiceren betekent dat we de ander helpen inzicht te krijgen in zijn gevoelens, in zijn problematiek. De ene mens zal van nature sterk begiftigd zijn met empathische vermogens, de ander heeft dat minder. Ieder mens heeft er wel iets van in zich. Bij het lenen van de gevoelens van de ander moeten we uiteraard onze eigen gevoelens en belevingen herkennen, anders kunnen we niet met de ander meeleven. Wanneer iemand bijvoorbeeld zegt: “Ik ben zo bang voor die injectie”, dan moeten we weten wat het betekent om angstig te zijn. Het zal weinig helpen wanneer je in dat geval zegt: “Kom, kom, u voelt het prikje nauwelijks.”
Emoties kunnen ons zo in beslag nemen, dat ze wel naar buiten moeten komen. Maar ook als je ze tracht te beheersen, zijn we vaak zo in beslag genomen dat we daardoor geen inzicht krijgen in de gevoelens van de ander. Onze eigen gemoedsrust is dan ook een belangrijke voorwaarde voor empathisch functioneren. Er zijn verschillende momenten waarin we gebruik maken van een empathische houding. Bijvoorbeeld:
- Wanneer we om moeten gaan met gevoelens van anderen.
- Wanneer we slecht nieuws moeten brengen.
- Wanneer we met anderen moeten zoeken naar oplossingen.
De volgende empathische vaardigheden zijn heel belangrijk bij communiceren in een zakelijke omgeving:
- Respect tonen. Je zult in je contact met een ander hem moeten accepteren hoe hij is. Wanneer je dat niet kunt, is meeleven niet mogelijk. Je kunt je dan moeilijk verplaatsen in de gevoelens en belevingen van de ander.
- Kunnen luisteren. Om empathisch te communiceren moet je de ander trachten te begrijpen en je kunt een ander pas goed begrijpen wanneer je goed kunt luisteren.
- Aandacht schenken. We moeten voldoende aandacht aan de ander schenken.
- Oogcontact. Door iemand aan te kijken heb je heel direct contact. Uit onze ogen valt veel te lezen. Daarom is het van belang dat je mensen durft aan te kijken.
- Gebaren. Een gebaar kan een woord extra benadrukken of er een bepaald gevoel uitdrukken. Denk aan: knikken, strelen en vasthouden.
- Lichaamshouding. Onze houding verraadt ons innerlijk. Let op: 80% van onze communicatie is non-verbaal (bodylanguage). Slechts 20% is verbaal.
- De tijd nemen. Empathie en haast zijn twee dingen die zich niet verenigen. Neem de tijd voor de ander en je winst is groter dan de tijd die je verliest.